Thời đại công nghệ số dần lên ngôi, mọi công việc đều có thể giải quyết bằng các phần mềm, công cụ trực tuyến, trong đó có cả giáo dục. Để xây dựng hệ sinh thái giáo dục trực tuyến lành mạnh, giúp mọi người tiếp cận dễ dàng và tiết kiệm, nhiều nguồn tài nguyên giáo dục mở OER được hình thành, trong đó có OpenStax. Sau hơn 9 năm hoạt động, OpenStax không chỉ làm tròn vai trò là nguồn tài nguyên giáo dục mở miễn phí, mà còn mang đến những sản phẩm giáo dục chất lượng, giúp việc dạy và học trực tuyến trở nên dễ dàng hơn với khẳng định “Nền giáo dục tương lai”.
NỘI DUNG
- Ra đời với sứ mệnh cao cả
- Nguồn tài nguyên mở miễn phí
- Dạy - học trở nên đơn giản
- Đăng ký tài khoản - Hướng dẫn sử dụng giáo trình OpenStax
- Tiện ích khác
- Quyên góp
- Tài liệu tham khảo
RA ĐỜI VỚI SỨ MỆNH CAO CẢ
Theo Unesco, tài nguyên giáo dục mở OER bao gồm tất cả các dạng tài liệu phục vụ giảng dạy, học tập được xuất bản rộng rãi với quyền truy cập mở, cho phép nhân bản, sử dụng, thay đổi và chia sẻ lại nội dung tài liệu hoàn toàn miễn phí và hợp pháp. Với nguồn tài nguyên này sẽ giúp mọi người dễ dàng tiếp cận đến nguồn tài liệu hơn, đặc biệt trong thời kỳ Covid - 19 rất khó khăn cả về tìm tài liệu lẫn tài chính như hiện nay.
Ra mắt vào năm 2012, OpenStax được biết đến là kho tài nguyên giáo dục mở OER, cung cấp giáo trình đại học chất lượng, đã qua thẩm định cho giảng viên và sinh viên hoàn toàn miễn phí. Đây là nền tảng học tập kỹ thuật số phi lợi nhuận lớn nhất thế giới thuộc Rice University (Texas, Hoa Kỳ) dưới sự tài trợ của Quỹ Bill & Melinda Gates của vợ chồng tỷ phú Bill Gates và các Quỹ từ thiện khác đồng tài trợ, hợp tác với các công ty tài nguyên giáo dục.
Chi phí tài liệu cao là một cản trở trong việc để mọi người có thể tiếp cận với nền giáo dục chất lượng. Thấu hiểu được khó khăn đó, OpenStax ra đời với sứ mệnh cải thiện khả năng tiếp cận giáo dục, thúc đẩy sự đa dạng, công bằng và hoà nhập cho tất cả mọi người trong công nghệ giáo dục bằng một thư viện giáo trình đại học hoàn toàn miễn phí và truy cập không giới hạn với sự đầu tư về chất lượng. Thực tế, từ năm 2012 đến năm 2020, OpenStax đã giúp tiết kiệm được 1.2 tỷ đô la cho sinh viên - một con số ấn tượng so với mục tiêu 500 triệu đô la; hơn 14 triệu sinh viên và 36.000 giảng viên từ 120 quốc gia, 60% các cơ sở giáo dục tại Hoa Kỳ, hơn 4.000 cơ sở giáo dục cấp phổ thông trên toàn thế giới sử dụng nguồn giáo trình từ OpenStax.
Theo Tiến sĩ Richard Baraniuk, nhà sáng lập OpenStax, giảng viên tại Rice University cho biết, kể từ khi đại dịch Covid - 19 bùng phát, các vấn đề về giáo dục xảy ra liên tục và rất phức tạp. Vì thế OpenStax đã tăng cường mở rộng thư viện của sang nhiều lĩnh vực mới, gia tăng sự tương tác giữa giảng viên và sinh viên với các công cụ học tập kỹ thuật số nhằm mang lại sự tiện ích, công bằng và chất lượng cao hơn trong giáo dục cho học sinh, sinh viên trên toàn thế giới.
NGUỒN TÀI NGUYÊN MỞ MIỄN PHÍ
Tính đến nay, OpenStax chỉ có 42 đầu sách dành hệ cho đại học và trung học thuộc các lĩnh vực Toán học, Khoa học, Khoa học xã hội và nhân văn, và Kinh tế học, nhưng chất lượng của chúng là không thể nào bàn cãi, tất cả được viết và kiểm định chất lượng từ các chuyên gia hàng đầu lĩnh vực, được cấp phép sử dụng công khai miễn phí và có thể điều chỉnh cho phù hợp với bất kỳ bối cảnh nào để phù hợp với nhu cầu giảng dạy và học tập. Hy vọng trong thời gian tới, OpenStax sẽ bổ sung thêm nhiều đầu sách thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau để đáp ứng được nhu cầu học tập của tất cả mọi người.
Sách được trình bày dưới dạng ebook, có thể đọc và ghi chú trực tuyến ngay trên website của OpenStax, đồng thời có thể tải về dưới dạng file pdf, một số có thể tải về ibook dành cho các thiết bị IOS.
Hiện tại OpenStax chỉ hỗ trợ 2 ngôn ngữ là tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha, nội dung các quyển sách hầu hết cũng được viết bằng tiếng Anh, một số quyển về Vật lý được viết bằng tiếng Ba Lan. Tuy sẽ gặp khó khăn nhưng đây cũng là cách cải thiện ngôn ngữ hiệu quả.
DẠY - HỌC TRỞ NÊN ĐƠN GIẢN
Tài nguyên hướng dẫn miễn phí
OpenStax cho phép giảng viên có thể truy cập vào nguồn tài nguyên hướng dẫn miễn phí. Mỗi giáo trình ở OpenStax đều cung cấp tài nguyên hướng dẫn và được thay đổi linh hoạt theo từng quyển. Hầu hết đều sở hữu các tài nguyên LMS Course Cartridges, bài giảng PowerPoint, các hướng dẫn cơ bản để bắt đầu tiếp cận với OpenStax. Ngoài ra, một số giáo trình có thể dễ dàng chỉnh sửa nội dung bằng Google Docs để phù hợp với hoàn cảnh và mục đích giảng dạy, slide bài giảng nâng cao, ngân hàng câu hỏi ôn tập, … Để xem hướng dẫn chi tiết, các bạn có thể xem video hướng dẫn
OpenStax Tutor - Dạy học online có phải là rào cản?
Khi mà thời đại công nghệ số đang dần lên ngôi, cả thế giới dường nghiêng về những công cụ trực tuyến thì việc học tập online đã trở nên không còn xa lạ. Tuy nhiên, bên cạnh những tiện ích mà nó mang lại thì học online cũng có những rào cản nhất định, đặc biệt là trong việc tương tác giữa những người dạy và học.
Ra đời năm 2007, OpenStax Tutor - phần mềm học tập hàng đầu của OpenStax, đã giúp cải thiện những điều đó. Tại đây cho phép giảng viên có thể tạo khoá học dễ dàng, cung cấp các bài đọc tương tác hấp dẫn, bài tập về nhà các nhân hoá cho sinh viên, hỗ trợ chấm điểm tự động, đặc biệt dễ dàng tích hợp với hệ thống LMS.
Phần mềm này là hoàn toàn miễn phí cho giảng viên bằng cách đăng ký bằng tài khoản email giáo dục, có thể truy cập tại đây. Tuy nhiên, với sinh viên thì mức phí cho việc sử dụng phần mềm này là $10/sinh viên/học kỳ.
Học online khó? Đã có OpenStax Tech Scout lo!
OpenStax Tech Scout dựa trên nền tảng CWiC Framework và được chứng nhận bởi giấy phép Quốc tế CC BY 4.0 . Tại đây, giảng viên có thể dễ dàng tìm kiếm các nền tảng công nghệ hỗ trợ cho việc giảng dạy và giao bài tập về nhà trực tuyến do các đối tác của OpenStax cung cấp thông qua chương trình OpenStax Ally như XanEdu - Adaptive Courseware, Visible Body - Online homework, SimBio - Labs and Lab Manuals, …
Mới đây, vào tháng 6 năm 2021, OpenStax thông báo vừa hợp tác với 9 đối tác công nghệ mới vào chương trình OpenStax Ally, kỳ vọng sẽ có sự tham gia của hơn 36.000 giảng viên và 4 triệu sinh viên, dự kiến ra mắt vào học kỳ mùa xuân năm 2022.
Tuỳ từng công cụ sẽ có mức phí khác nhau, từ miễn phí cho đến trên $40, tuy nhiên đây có thể xem là mức giá rẻ so với những nền tảng khác hiện nay. Để biết thêm chi tiết, các bạn có thể truy cập tại đây.
ĐĂNG KÝ TÀI KHOẢN - HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG GIÁO TRÌNH OPENSTAX
Đăng ký tài khoản
Việc đăng ký tài khoản OpenStax rất nhanh chóng và hoàn toàn miễn phí. Điều này giúp bạn có thể lưu lại những ghi chú của mình, đề xuất chỉnh sửa và truy cập các nguồn tài nguyên miễn phí.
Bước 1: Truy cập OpenStax tại địa chỉ openstax.org Chọn Log in -> Sign up.
Bước 2: Lựa chọn phù hợp với mục đích sử dụng của bạn.
Bước 3: Điền các thông tin cá nhân (Có thể đăng ký nhanh bằng tài khoản Facebook hoặc Google).
Bước 4: Xác nhận tài khoản bằng mã đã gửi qua email.
Bước 5: Tất cả đã sẵn sàng! Bắt đầu đọc sách thôi.
Nếu có bất kỳ câu hỏi nào về việc tạo và truy cập tài khoản OpenStax của mình, bạn có thể liên hệ với nhóm hỗ trợ của OpenStax tại infor@openstax.org
Hướng dẫn sử dụng giáo trình trên OpenStax
Chọn Find your Subject hoặc Subjects để bắt đầu. Lúc này các quyển sách hiện ra, lựa chọn lĩnh vực và quyển sách bạn muốn đọc.
Tại Book details sẽ có phần giới thiệu tóm tắt cho nội dung quyển sách, thông tin về tác giả, xuất bản.
Đặc biệt, mặc dù được viết và xem xét bởi nhiều chuyên gia nhưng sai sót là điều không thể tránh khỏi. Vì thế OpenStax hỗ trợ công cụ errata giúp độc giả dễ dàng góp ý, đề xuất chỉnh sửa, có thể gửi bằng cách Suggest a correction, tác giả sẽ xem xét và chỉnh sửa thích hợp. Các giáo trình này sẽ được chỉnh sửa vàcập nhật thay đổi mỗi năm một lần. Đồng thời OpenStax cũng cam kết về tính minh bạch của errata, vì thế bạn có thể dễ dàng xem những đề xuất đã được đưa ra trước đó, chúng đã được xem xét chưa và có được chấp nhận không, bất cứ ai cũng có thể đưa ra đề xuất nếu điều đó là cần thiết và sẽ được thông báo về trạng thái đề xuất của mình.
Bên cạnh việc đọc sách trực tuyến ngay trên trang web của OpenStax, bạn có thể dễ dàng tải sách về dưới định dạng pdf để dễ dàng in ra sử dụng, chất lượng hình ảnh khi tải xuống cũng không hề kém cạnh so với xem trực tuyến trên OpenStax. Ngoài ra, bạn cũng có thể đặt mua bản in của những quyển sách này bằng cách chọn Order a print copy và đặt mua trên trang web của Amazon.com.
Ghi chú để học tập hiệu quả hơn
Để hiệu quả hơn trong việc hiểu và ghi nhớ những ý quan trọng khi đọc bất kỳ quyển sách nào, chúng ta nên rèn luyện và duy trì thói quen ghi chú. Bởi nội dung một quyển sách là rất nhiều và bộ não chúng ta không thể ghi nhớ toàn bộ những điều đó, vì thế cần phải chắt lọc những nội dung quan trọng, những ý chính và giải thích thêm những phần chưa hiểu, điều này giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan hơn và dễ dàng gợi nhớ nội dung khi xem lại.
OpenStax cho phép chúng ta làm điều đó ngay trên trang web của mình bằng công cụ highlight và take notes. Chỉ bằng thao tác đơn giản là kéo thả chuột vào phần nội dung muốn ghi chú, khi đó hộp thoại sẽ hiện ra, bạn sẽ dễ dàng thêm nội dung cũng như tuỳ chỉnh màu sắc highlight phù hợp.
Để xem lại toàn bộ những ghi chú này, hãy chọn My highlight, toàn bộ những gì bạn đã ghi chú sẽ hiện ra và được chia theo màu sắc bạn đã chọn để dễ dàng phân loại theo từng chủ đề. Đặc biệt, OpenStax cho phép chúng ta tải về toàn bộ những ghi chú này để dễ dàng in ra phục vụ cho mục đích của mình.
Tuy nhiên, bên cạnh việc đánh dấu và ghi chú cũng nên lưu ý những điểm sau:
- Thường xuyên xem lại ghi chú: Điều này giúp bạn dễ dàng hình dung lại nội dung và giúp việc ghi nhớ được lâu hơn
- Đánh dấu và ghi chú theo màu sắc: Nên chia những chủ điểm theo từng màu sắc khác nhau sẽ giúp chúng có hệ thống và chúng ta dễ dàng phân loại nội dung cần chú ý hơn.
- Không nên đánh dấu và ghi chú quá nhiều: điều này sẽ khiến bạn khó xác định được nội dung chính và quan trọng
TIỆN ÍCH KHÁC
Trung tâm cộng đồng OER Commons
Tại đây bạn sẽ có được thêm nhiều tài liệu từ các thành viên của OER Commons và cũng có thể chia sẻ tài liệu của mình cho nhiều người khác. Hằng năm, OER Commons sẽ tổ chức sự kiện Creator Fest, các bạn có thể tìm lại sự kiện này ở những năm trước bằng cách tìm từ khóa #CreatorFest trên thanh tìm kiếm.
OpenStax News
Bên cạnh việc cung cấp nguồn tài nguyên giáo dục khổng lồ, OpenStax News thường xuyên cập nhật những bài viết mới về những thay đổi, sáng kiến mới của OpenStax. Song song đó là những tin tức mới của nền giáo dục nói chung và giáo dục mở OER nói riêng, chia sẻ cách thức, kinh nghiệm, lời khuyên để dễ dàng tiếp cận với nền giáo dục này.
QUYÊN GÓP
Thành công của OpenStax đến từ việc thu hút và bồi dưỡng những con người tài năng, đặc biệt là sự tin tưởng của những cá nhân, tổ chức từ thiện vào tầm nhìn, sứ mệnh của OpenStax đối với nền với giáo dục tương lai. OpenStax luôn chân thành đón nhận những tấm lòng ấy để phát triển, mở rộng nguồn tài nguyên và sáng tạo nên những sản phẩm giáo dục chất lượng để tất cả mọi người trên toàn thế giới có thể tiếp cận với nền giáo dục này một cách dễ dàng, hiệu quả và công bằng.
Để biết thêm thông tin cũng như quyên góp cho OpenStax, các bạn có thể truy cập tại đây. Chỉ cần một đóng góp nhỏ của các bạn đã góp phần giúp mọi người đến gần hơn với nền giáo dục chất lượng.
Đúng với sứ mệnh đề ra, OpenStax đã giúp không chỉ sinh viên, giảng viên mà còn là tất cả mọi người có nhu cầu học tập được tiếp cận với nền giáo dục mở OER. OpenStax không chỉ khiến việc giảng dạy và học tập trở nên đơn giản hơn, giúp họ tiết kiệm được một khoản chi phí lớn để đầu tư gia đình và cuộc sống mà còn mang ý nghĩa nhân đạo vô cùng sâu sắc, đó là mang nền giáo dục này đến với tất cả mọi người một cách công bằng nhất, nhất là những học sinh, sinh viên thiệt thòi, thiếu thốn, thậm chí là bị gạt qua bên lề của xã hội. Bên cạnh đó, sự ra đời của các phần mềm, công cụ như OpenStax Tutor, OpenStax Tech Scout đã góp phần hỗ trợ nâng cao chất lượng dạy và học. Trong thời gian tới, OpenStax hứa hẹn sẽ ngày càng phát triển và hoàn thiện, tạo nên nhiều sản phẩm giáo dục chất lượng, để OpenStax không còn là nền giáo dục tương lai mà là nền giáo dục hiện tại cho chính chúng ta.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
OpenStax News. Truy cập tại: https://openstax.org/blog
Vân Anh (31/08/2017), OpenStax: nguồn tri thức miễn phí cho sinh viên. Truy cập tại: https://congnghe.tuoitre.vn/openstax-nguon-tri-thuc-mien-phi-cho-sinh-vien-20170831185945877.htm
Giáo dục số (n.d), Vợ chồng Bill Gates mở website tải sách miễn phí. Truy cập tại: https://giaoducso.vn/Vo-chong-Bill-Gates-mo-website-tai-sach-mien-phi-3823.xhtml
Library subject guides - RMIT University (n.d), Tài nguyên giáo dục mở (OER). Truy cập tại: https://rmit.libguides.com/c.php?g=650824
TÁC GIẢ
NGUYỄN TRÚC ĐOAN
Xin chào!! Mình là sinh viên K20, Khoa Quản lý công nghiệp, Đại học Bách Khoa TP. HCM. Mình là một người tích cực trong mọi hoàn cảnh, đó là lý do tại sao mình rất hay cười. Hãy follow mình để tìm kiếm những điều tích cực nhé!! Hy vọng mọi người sẽ tìm thấy nhiều điều bổ ích khi đọc những bài viết của mình!!
